Linux & Tux Maceralarım

Linux maceram; terimlere geçmeden once sizinle paylaşmak istiyorum sizinde yaşayacağınızı tahmin ettiğim için biraz karalamış olalım herkesin bir hikayesi vardır ki. Linuxa ilk geçtigimde karşılaştıgım zorluklar ve aklıma takılan merak ettiğim bir çok konuyu sırası ile yazmayı duşunuyorum yani yazılarımda bu dogrultuda olacak şuan boşum okulda bitti sınavlara da hazırlanmıyorum yani bir ara boşluk donemi swap sadece bu boş doneminin biraz daha verimli geçmesini inandıgım için paylaşmak istedim. Çok sevdigim şehir İstanbuldan kısa sürede olsa ayrıyım evdeyim biraz dinlemek istiyorum artık derin bi soluk alıp ya iş hayatı yada sınavlar kpss kpds ales peşinde koşturmalı ama sınavlar olursa bir daha yazamıycam pc oyunlarıyla da aram iyi degil chat yapmayı da sevmiyorum. vaktimi şuan en iyi şekilde geçirdigime inanıyorum hiç kimseyede karşı degil her görüşede saygım var

linux ta ilk maceram Mandrake ile başladı ilk denememi hatırlamıyorum geçmiş zaman :D agustos ayında elime geçen cd yi bir türlü kurmaya karar verememiş ve en sonunda soguk bir sonbahar günüydü kurmaya karar verdim fakat bir çok terim vardı başlı başına bambaşka bir dünya ile karşı karşıyaydım gnome kde nedir anlam veremezken. bir hdd biçimlendirme yeni bölüm açma olayı ile karşılaştım ext3 kimin nesi fat fat32 ntfs varken daha sonra ögrendim ki bir de mantıksal bolum birincil bölüm takas alanı ilk başta baya bi çıkmazda hisettim kendimi sonuçta bilinmeyen birşeyle ugraşıyorsunuz gizemli fakat ilk denememde windows kurulu sistemi ucurmadan kurmayı başarabildim ama sistem açılınca bi de grub la tanıştık grub lilo mbr farklı farklı terimler. tabi program kuracaz linux sitelerinde forum sitelerinde koşturuyoruz daha sonra kurdugumuz dagıtıma özgü paket yöneticisi oldugunu ögrendik rpm deb tar.gz vs. ama .tar .tar.gz nedemekit konsol nedir hepsi karışmaya başladı sagolsun forum sitelerinden de yardım alamadım sordugum sorularda genel soruldugu bahanesi ile hiç cevap veren olmadı aslında cevap geldi fakat üslup farklıydı aylar yıllar geçti ve linux araştırmak demekti emek demekti!! en sıkıcı günlerimde kurtarıcım oldu vaktimi boşa geçirmediğim kanısındayım benim linux maceram da bu

linux 1991 yılında finlandiyalı bir üniversite öğrencisi olan Linus Torvalds tarafında geliştirilmeye başlanmış unix tabanlı işletim sistemidir. açık kaynak kodu serbest yazılım mantığı ile kısa surede

bilgisayar programcıları tarafından kabul görüp yaygınlaşıp gelişmiştir.. ve düzensiz de olsa hızla gelişmektedir. düzensiz diyorum cünkü belli bir sistem yoktur açık kaynak mantalitesi sayesinde pc programcıları tarafından sürekli gelişmektedir belki de tek kötü yonu budur. düzensiz ve sürekli güncellenen bir sistem olması
bu arada size faydalı olacagına inandıgım benim de ilk başta anlam veremedigim terimleri paylaşmak istiyorum

LINUS TORVALDS


Gnu ?
İlk defa Richard Stallman tarafından ortaya atılan bu kavaram Serbest yazılım modelini verilen genel bir isim dir. ve yazılımların açık kaynak kodlu olmasını öngürüyor böylece isteyen herkes dilediği gibi yazılım üzerinde değişiklik yapıp geliştirmesine olanak tanımaktadır.!

Kde ?
1994 yıllında başlayan bu projede linux altında pencere yoneticisine verilen isimdir yani widozeci arkadaşlar için explorer dir. kde yoneticisine örnek olarak milli işletim sistemimiz olarak tanınan Pardusun kullandıgı pencere yöneticisidir. www.kde.org. adresinde daha detaylı bilgiye ulaşabilirsiniz.

Gnome ?
Gnome linux altında ki favori olan diger pencere yoneticisini adıdır. ilk olarak Miguel de Icaze tarafından geliştilmiştir ve ornek olarak ubuntu işletim sisteminde kullanılmaktadı.

Çekirdek "Kernel"?
Kullanıcıların ihtiyaca duydugu yazılımları içermeyen sistemin öz halidir aslında Linux çekirdeğin -kernelin- adıdır.

Dagıtım ?
Aynı çekirdeği kullanan fakat farklı yazılımlarıı içerin paketlerdir. Gnu ürünü olan yazılımlar olduğu için herkes dağıtım yapabilir. Dağıtımı somutlaştıracak olursak Pardus Suse Truva Gelecek parsix sam linux dreamlinux gibi ornekler verebiliriz.

linux ta genel olarak akla takılan genel terimler bunlardır tabi sanırım bunlardır demem daha dogru olur çünkü benim aklıma takılanlar bunlardı
Sistem kullanımı ve yonetimi için root konsol vb degişik terimler le sıkca karşılaşırız ama bence dosya turleri ve dosyaların dağtım paketlerinede aşina olmakta da yarar vardır

Root
sistemde yetkili olan kullancı demektir. o andaki patrondur, yani yetkili olark konsoldan program kurup silip dizinleri değiştirebilir vb. yani monarşik bir sistemde tek hükümdar. :) ama siz yetkiyi konsoldan komut aracılığıyla alıyorsunuz.

rpm deb pisi paketler yöneticiler.

Rpm ?
Dağıtıma ait paketlerden Suse Red Hat Caldera Mandrake Sam linux tarafından kullanılan paket yönetim sistemidir açılımı Red Hat Package Manager demektir.

Deb.
debian ve ubuntu gibi dağıtımların kullandığı paket yoneticisidir.

Pisi
O meşhur kedicik işte pardusun paket yoneticisi pisi


Linuxta dosya sistemi
Linux'a yeni transfer olan arkadaşların sanırım en cok anlam veremedigide bu dosyalar ve anlam veremedigi garib isimlerdir. "programfiles temp belgelerim" görmeye alışık olduğumuz en yakın dostlarınız artık yok.

/bin
Sistemin açılışı ve kontrolü için gerekli komutlar. Hem kullanıcıların, hem de sistem görevlisinin kullanabileceği dosyalar (kök dizinde ise fazla şişmemesi koşuluyla) buraya atılabilir. Sadece root kullanıcının ihtiyaç duyacağı init, getty, updatedb gibi programlar /sbin veya /usr/sbin'de durabilir. Bu dizinde bulunan dosyalara örnek olarak cat, chgrp, chown, date, dd, df, ln, mkdir, mount, ps, rm, sh, su, sync ve umount verilebilir.

/dev
Aygıt dosyaları bulunur. bu dosya yardımıyla harici aygıtlara ulaşırız.

/etc
Sistem yapılandırma dosyaları.

/home
Kullanıcı dizini her kullanıcının başlangıc kulanım alanı sistem yoneticisi olmadan -root- tek işlem yapılan yer.

/lib
Kütüphane dosyaları.


/mnt
Geçici mount edilen dosya sistemleri. Sadece bu iş için kullanıldığından sistem görevlisine zaman kazandırır.


/tmp
Geçici dosyaların koyulduğu dizin. Belirli zaman aralıklarında temizlenmelidir.


/usr
Diğer önemli sistem dosyalarını tutar. Bu bölüm genelde en kalabalık dizindir, zira yeni kurulan tüm programlar buraya konulur.


Linux ta dosya son eklerinin açılımı

-hımm burayada ek olarak windowsta genel olarak arkadaşlarımız winrar zip.. vs görmüştür panik yapmayın herşey aynı sadece windowstaki karşılıklarından bahsedeceğiz.


.tar = tar komutu yardımıyla sıkıştırılmış dosyadır
.tar.gz = Tar ve zip komutlarıya arşivlen miş dosya turudur.
.tar.Z = Tar ve compress komutu kullanılarak arşivlenmiştir.
.gz = Bzip ile sıkıştırılmış dosya
.Z = compress komutu ile sıkıştırılmıştır.
.ps = Post****** dosyası
.conf = yapılandırma dosyası
.c = c kaynak kodu
.c++ = c++ kaynak kodu
.py = python kaynak kodu


bu arada kuruluma geçmeden once biraz antrenman yapalım
linux kurulum oncesi hardiski bolumlendirirken biraz dikkat etmemiz ve bi parçada bilgi sahibi olmamız sanırım windozenin saglığı için iyi gelir.
Linux kurulum aşamasında kurulum yapılacak bölümü ext3 formatıyla biçimlendiriyoruz ve hdd leri bolumlendiriken; Birincil bolum -primary partition-, Uzatılmış bölüm, mantıksal bölüm, takas alanı -swap partition- gibi bolumlendime yaparız

Birincil Bölüm -primary partition- Kullanmak istediğiniz dağıtımı kuracağımız alandır Bir sabit disk üzerinde en fazla 4 bolum oluşturabiliriz ve bu oluşturduğumuz bolumlerin bir tanesinin etkin olaması 'boot' olması lazım ve kurulum sonunda disk başına MBR "master boot record" Grub adı verilen bir açılış yöneticisi kurarız buraya daha sonra biraz açarız. Açılış yöneticisi sayesinde kurulu olan diger işletim sistemleri arasında seçim yapmamıza olan saglar.

Takas "Swap"

linux sisteminde, kullandığınız dağıtımda belleğin yetmediği durumlarda kullanılan ayrılan sanal bellektir. yani geçi bölümden ibarettir. ex2
bilgisayarınızın donanımına güveniyorsanız bu bölüme aslında ihtiyaç ta yoktur. dağıtımlar arasında ram kullanımını en az harcayan sistem olarak kullandığı pencere yöneticisine bakabiliriz yani bi winmaker yada xfece en hafif dağıtımlar derken, kde de cok fazla paket sayısı ve görselliğe hitap ettigi için için ram miktarını biraz daha fazla kullanır. gnomede ram miktarını az kullanır ve son kullancıya hitap ediyor diyebilir yani size göre
genel olarak

Previous
Next Post »